VnExpress. Thứ năm, 10/4/2014.
Thăm bảo tàng tư nhân về y học cổ truyền ở Sài Gòn.
Nép mình ở một góc đường Hoàng Dư Khương, quận 10 yên tĩnh, FiTo là bảo tàng về y học cổ truyền tư nhân đầu tiên ở Việt Nam.
Bảo tàng ra đời từ ý tưởng, lòng đam mê và quá trình sưu tập trong nhiều năm của ông Lê Khắc Tâm, một người làm việc trong ngành dược phẩm với mong muốn bảo tồn những tài sản quý giá, tôn vinh nền y học cổ truyền Việt Nam, đồng thời giúp những người quan tâm đến lịch sử y học cổ truyền Việt có thể tham quan, tìm hiểu và nghiên cứu.
Bảo tàng được xây dựng năm 2003, đưa vào sử dụng năm 2007 với quy mô 6 tầng và 18 phòng trên tổng diện tích gần 600 m2. Được thiết kế hoàn toàn bằng gỗ với nhiều họa tiết tinh xảo, chủ nhân bảo tàng dùng những khung cửa nhà gỗ xưa được chuyển từ đồng bằng Bắc Bộ vào khiến cho không gian rất cổ kính, ấm cúng.
Bảo tàng có hơn 3.000 hiện vật quý liên quan đến y học cổ truyền Việt Nam từ thời kỳ đồ đá cho đến nay như: dao cầu - thuyền tán dùng để cắt thuốc, tán thuốc có tuổi đời khoảng 2.500 năm, trong đó có một số dao cầu được mang về từ quê hương của thiền sư Tuệ Tĩnh và đại danh y Hải Thượng Lãn Ông - Lê Hữu Trác.
Bên cạnh đó bảo tàng còn có bộ sưu tập ấm chén thuốc cổ từ thế kỷ 16, các loại cân - giã thuốc gồm chày cối, cân ta, cân tây, cân tiểu ly, bào thuốc, ván gỗ, triện gỗ để in hóa đơn thuốc và toa thuốc. Những bộ ấm hay siêu sắc thuốc từ khắp các địa phương như Hà Đông (Hà Nội), Hội An (Quảng Nam), Lái Thiêu (Bình Dương)... cũng có mặt tại đây.
FiTo còn có cả một kho tàng sách Hán – Nôm đồ sộ về y học cổ truyền với hơn 100.000 trang, trong đó có nhiều sách quý như Nam dược thần hiệu, Y tông tâm tĩnh của Hải Thượng Lãn Ông (28 tập, 66 quyển), được xem là bách khoa toàn thư về y học cổ truyền Việt Nam.
Đến FiTo, du khách còn chiêm ngưỡng tác phẩm Việt Nam bách gia y được chạm bằng gỗ, ghi tên tuổi 100 vị danh y và những người có công với nền y học cổ truyền Việt Nam từ thế kỷ 12 đến thế kỷ 20. Độc đáo nhất là bức tranh cẩn xà cừ mô tả về y học cổ truyền trong cuộc sống cộng đồng người Việt với phố Thuốc Bắc, chợ Bến Thành, kinh thành Huế và hồ Gươm đã được ghi vào Guinness Việt Nam.... Chủ nhân bảo tàng này cũng đã dày công hệ thống hóa nhóm các cây thuốc, động vật, khoáng sản làm thuốc rất bài bản, khoa học.
Sau một vòng viếng thăm FiTo, bạn có thể tham gia trực tiếp vào quá trình bào chế thuốc như cắt thuốc, tán thuốc, nếm thử vị thuốc và các dịch vụ về khám chữa bệnh đông y, bán thuốc tại đây.
Bài và ảnh: Duyên Mới